آزمون سلولی؛ آزمون های سلولی مجموعه‌ای از آزمون هایی هستند که برای بررسی سلامت، عملکرد و پاسخ سلول‌ها به عوامل مختلف مانند داروها، مواد شیمیایی، عوامل بیماری‌زا و شرایط محیطی انجام می‌شوند. این تست‌ها در زمینه‌های مختلفی از جمله داروسازی، سم شناسی، پزشکی بازساختی، تحقیقات بیماری و علوم پایه کاربرد دارند.

انواع آزمون های سلولی

سمیت سلولی:

تست سمیت سلولی آزمونی است که برای ارزیابی میزان آسیب یا مرگ سلول ها در اثر قرار گرفتن در معرض ماده یا ترکیبی خاص استفاده می شود. این تست ها به طور گسترده در تحقیقات علمی و همچنین در صنعت برای ارزیابی ایمنی و اثرات سمی داروها، مواد شیمیایی، مواد آرایشی، محصولات غذایی و سایر مواد استفاده می شوند.

اهداف اصلی تست سمیت سلولی:

• شناسایی مواد سمی: تعیین اینکه آیا یک ماده شیمیایی، دارویی یا عامل فیزیکی برای سلول‌ها سمی است یا خیر.
• ارزیابی مکانیسم سمیت: بررسی نحوه عملکرد مواد سمی برای آسیب رساندن به سلول‌ها و شناسایی انواع آسیب‌های ایجاد شده.
• تعیین دوز سمی: مشخص کردن دوزهایی از یک ماده که برای سلول‌ها مضر هستند.
• مقایسه سمیت مواد مختلف: ارزیابی و مقایسه سمیت مواد مختلف برای سلول‌ها.
• مطالعه مکانیسم‌های مرگ سلولی: بررسی فرآیندهای مولکولی و سلولی که منجر به مرگ سلولی در اثر سموم می‌شوند.

انواع مختلفی از تست های سمیت سلولی وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. برخی از رایج ترین انواع این تست ها عبارتند از:

• آزمایش MTT: این آزمایش از تترازولیوم MTT برای سنجش فعالیت متابولیک سلول ها استفاده می کند. کاهش فعالیت متابولیک نشان دهنده سمیت سلولی است.
• آزمایش XTT: این آزمایش مشابه آزمایش MTT است، اما از تترازولیوم دیگری به نام XTT استفاده می کند.
• آزمایش LDH: این آزمایش میزان آنزیم LDH را در محیط کشت اندازه گیری می کند. LDH آنزیمی است که در سلول های آسیب دیده آزاد می شود.
• آزمایش نوآبی تریپان: این آزمایش از رنگ نوآبی تریپان برای تمایز بین سلول های زنده و مرده استفاده می کند.

آزمون چسبندگی سلولی:

تست چسبندگی سلولی، آزمونی برای بررسی قدرت اتصال سلول‌ها به یکدیگر است. این فرآیند نقش حیاتی در بسیاری از عملکردهای سلولی از جمله رشد، تمایز، مهاجرت و مرگ سلولی ایفا می‌کند.

اهمیت آزمون چسبندگی سلولی:

• سلامت سلول: چسبندگی نامناسب سلول‌ها می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد سلولی، بیماری و حتی مرگ سلول شود.
• مهندسی بافت: دانستن میزان چسبندگی سلول‌ها برای مهندسی بافت و ساختارهای سه‌بعدی مشابه بافت زنده ضروری است.
• توسعه دارو: آزمون چسبندگی سلولی در مطالعه و توسعه داروهای جدید برای درمان بیماری‌های مرتبط با اختلالات چسبندگی سلولی کاربرد دارد.

آزمون سمیت ژنتیکی:

آزمون سمیت ژنی، مجموعه‌ای از آزمایش‌های آزمایشگاهی است که برای ارزیابی پتانسیل یک ماده شیمیایی یا عامل فیزیکی برای آسیب رساندن به DNA و ایجاد جهش طراحی شده است. این آزمون‌ها برای شناسایی مواد ژنتوتوکسیک، موادی که می‌توانند به سلامت ژنوم انسان و نسل‌های آینده آسیب برسانند، ضروری هستند.

اهداف اصلی آزمون سمیت ژنتیکی:

• شناسایی مواد ژنوتوکسیک: تعیین اینکه آیا یک ماده شیمیایی یا عامل فیزیکی می‌تواند به DNA آسیب برساند یا خیر.
• ارزیابی خطر جهش‌زایی: سنجش احتمال ایجاد جهش در DNA توسط یک ماده و پیامدهای بالقوه آن برای سلامتی انسان.
• کشف مکانیسم‌های آسیب به DNA: بررسی نحوه عملکرد مواد ژنوتوکسیک برای ایجاد آسیب به DNA و شناسایی انواع آسیب‌های ایجاد شده.
• ارزیابی ریسک سرطان‌زایی: تعیین اینکه آیا یک ماده ژنوتوکسیک می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد یا خیر.

 

 مقالات بیشتر؛آزمون سمیت ژنی-تست سمیت ژنی-سمیت سلولی-تست سمیت سلولی به روش MTT-آزمون چسبندگی سلولی-تست چسبندگی سلولی