بررسی خاصیت ضد باکتریایی ضد عفونی کننده های دست

آزمون بررسی خاصیت ضد باکتریایی ضد عفونی کننده های دست از جمله آزمونهای تخصصی آزمایشگاه نیکوفارمد آریا میباشد که توسط متخصصین و در کلین روم های حرفه ای انجام میشود. .براساس استاندارد EN 1500، آزمون بررسی خاصیت ضد باکتریایی ضد عفونی کننده های دست بصورت الزامی با یک باکتری پایه قابل انجام است. در صورت درخواست مشتریان محترم، این آزمون با سایر سویه های استاندارد که در کلکسیون میکروبی آزمایشگاه موجود است نیز قابل انجام میباشد.

در اواسط قرن ۱۹ میلادی دکتر semelweiss، شستشوی دست­ها را امری ضروری جهت جلوگیری از انتقال باکتری­ها و ویروس ها دانست. از این رو او را پدر “ضدعفونی کننده در علم طب” می دانند.

دست­ها نقش مهمی در انتقال عفونت­ها در جامعه ایفا می کنند. هر ساله در سرتاسر جهان حدود ۳-۲ میلیون نفر به دلیل ابتلا به بیماری­های اسهالی میمیرند که بسیاری از آن­ها قابل پیشگیری است، مطالعات نشان می­دهد که شستن دست­ها می تواند ابتلا به اسهال را تا ۴۲-۴۷% کاهش دهد و همچنین تخمین زده می شود که تنها شستن دست­ها با صابون می تواند هر ساله جان یک میلیون نفر را از مرگ نجات دهد.

 
لزوم استفاده از ضد عفونی کننده دست در مراکز بهداشتی

مضاف بر آنکه عفونت­های بیمارستانی با باکتری­های مقاوم به آنتی بیوتیک موجب شیوع بیماری و همچنین افزایش هزینه­های درمانی می­شود. که یک فاکتور اصلی در انتقال آن­ها، بهداشت ضعیف دست­ها است، کارکنان مراکز بهداشتی می توانند پاتوژن­ها را در هنگام مراقبت از بیماران دریافت کنند و به بیماران حساس منتقل کنند.

دین ترتیب باکتری­های مقاوم به درمان در بیمارستان­ها گسترش می­یابند. مطالعات مختلف بیان می کند که دست­های کارکنان مراکز بهداشتی ممکن است توسط پاتوژن­هایی مثل استافیلوکوکوس اورئوس، کلبسیلا پنومونیه، گونه­های انتروکک و کاندیدا کلونیزه شود.

به طوری که حتی دستکش هم نمی تواند به طور کامل از کلونیزاسیون دست­ها جلوگیری کند. علاوه بر این با توجه به گسترش جهانی بیماری های نوظهوری مانند Covid-19، توجه به اهمیت بهداشت دست­ها در کنترل عفونت­ها امروزه استفاده از محلول­های بهداشت دست یکی از ضروریات زندگی به حساب می آید.

مضاف برآنکه استفاده از محلول­های بهداشت دست به دلیل عدم نیاز به سینک دستشویی و آب و در نتیجه صرفه جویی در زمان و مصرف آب به همراه خاصیت ضدعفونی کنندگی قوی علیه باکتری­ها و به خصوص سویه های مقاوم به آنتی بیوتیک­ها و همچنین قارچ­ها و ویروس­ها و نیز عدم صدمه به پوست و خشکی آن در اثر استفاده مکرر (بر خلاف صابون­های بهداشتی) خصوصا اگر به همراه امولسیون و نرم کننده پوست باشد، در بسیاری از جوامع مورد استقبال قرار گرفته است.

از این رو آزمایشگاه میکروبی شرکت نیکوفارمدآریا با استفاده از دستورالعمل تهیه شده کاملا منطبق بر استاندارد آزمون فرآورده ضدعفونی کننده بهداشتی دست را بر عهده دارد. این آزمون شبیه سازی شده با استفاده از داوطلبان مختلف، شرایط را بصورت عملی طوری فراهم میکند که تعداد فلور میکروبی گذرا پس از شستشوی دست ها با فرآورده ضدعفونی کننده بهداشتی دست بدون استفاده از آب بررسی میشود. این آزمون شبیه سازی شده شرایط را به طور عملی فراهم می کند که تعداد فلور میکروبی گذرا پس از شستشوی دست­ها با فرآورده ضدعفونی کننده بهداشتی دست بدون استفاده از آب بررسی می­شود.

به طور کلی فرآورده ضدعفونی کننده بهداشتی دست بدین معناست که مایع، ژل و یا کف که با مالش جهت آلودگی زدایی دست­های تا حدودی کثیف، بین شستشوهای دست اعمال می شود و نیازمند آبکشی نیست وحاوی الکل و یا ترکیبات فعال دیگر است.

 
روش آزمون بررسی ضد عفونی کننده های دست

براساس استاندارد EN 1500، آزمون بررسی خاصیت ضد باکتریایی ضد عفونی کننده های دست بر روی دست­های تعدادی داوطلب سالم انجام خواهدشد به طوری که ابتدا دست­هایشان در سوسپانسیون باکتری اشرشیاکلی که میزان جذب نوری (OD) آن با استفاده از اسپکتوفوتومتر تعیین شده و هم چنین تهیه رقیق کننده مناسب که در محدوده استاندارد آورده شده است،گذاشته شود، و نوک انگشتانشان قبل و بعد از استفاده از ضدعفونی کننده و نیز محلول فرآورده در محیط کشت مطابق استاندارد قرار داده می شود. و پس از کشت از رقت­های مختلف برروی محیط های کشت جامد ،تعداد کلنی ها شمارش شده و سپس با مقایسه آن­ها میزان کارایی محلول مورد نظر تعیین می گردد.

 
اهمیت تست آنتی باکتریال مواد ضد عفونی کننده دست

ظهور بیماری همه گیر COVID-19 به عنوان یک نگرانی جهانی در زمینه بهداشت عمومی مطرح شده است و با توجه به ماهیت مسری آن استفاده از ضد عفونی کننده های دست بیشتر از قبل میشود.

مطالعه اخیر نشان می دهد که انتقال SARS CoV-2 به صورت آئروسل و فومیت امکان پذیر است و حتی این ویروس می تواند تا ساعتها در سطوح و تا روزها در آئروسل ها زنده و عفونی باقی بماند. از این رو قطع زنجیره انتقال ویروس از طریق کاهش تماس منجر به عفونت و استفاده از پروتوکل های دقیق کنترل عفونت بسیار مهم است.

به استثنای صابون های غیر دارویی، هر فرمول جدید برای مواد ضد عفونی کننده دست باید از نظر اثر ضد میکروبی مورد آزمایش قرار گیرد تا نشان داده شود  دارای یک استاندارد عملکرد مورد توافق است و باید فرمولاسیون با تمام مواد تشکیل دهنده آن ارزیابی شود تا اطمینان حاصل شود که مواد مرطوب کننده یا مواد آبرسان اضافه شده برای اطمینان از تحمل بهتر پوست به هیچ وجه اثر ضد میکروبی آن را خدشه دار نمی کند. متد های حاضر جهت تست این ویژگی ها بر پایه ی استاندارد های جهانی زیر است:

CEN standards: EN 1499 and EN 1500

ASTM standards for viruses, fungi and bacteria

CEN standard: EN 12791 (surgical hand preparation)

ASTM standard: ASTM E-1115 (surgical hand scrub)